Pekan Kebudayaan Aceh
Pekan Kebudayaan Acèh atawa PKA atawa Peukan Reusam Acèh lam narit aseuli Acèh nakeuh saboh piasan reusam nyang na di Acèh.[1] Piasan nyoe ka 6 gö geupeuna di Acèh. PKA nyoë bak buët droëjih payah geupeuna tiep 5 thôn sigö. Ngon PKA nyan nakeuh geupeuleumah adat ngon reusam Acèh lagèe likok ngon meuneu'èn rakyat. PKA phôn geupeuna bak thôn 1958, nyang keuduwa bak thôn 1972, nyang keulhèe bak thôn 1988, nyang keupeuet bak thôn 2004, nyang keulimöng bak thôn 2009, ngon nyang keuneulheuëh ban-ban nyoë bak Buleuën Sikureuëng thôn 2013.
Tarèh
peusaneutPekan Kebudayaan Acèh nyang keu phôn (PKA I) phôn that geupeuna bak thôn 1958. Bak watèe nyan hajat ureuëng Acèh geupeugot PKA nyan nakeuh meukeusud keu peuseuleusoë masalah lam masyarakat Acèh nyang yôh nyan ban mantong glah nibak gabuëk ngon harô-hara prang bak kri adat ngon reusam. Na lhèë droë ureuëng nyang that peunténg bak peuna PKA phôn nyan. Ban lhèegeuh nyan nakeuh Ali Hasjmy (Gubernur Acèh), Letkol Syama'un Gaharu (Panglima Kodam Acèh) ngon Mayor Teuku Hamzah Bendahara.[2]
PKA keu I nyan geupuga phôn keu peupulèh haté ngon peubangkét keulayi seumangat dum ureuëng Acèh nyang ban mantong leupah nibak gabuëk sama sibangsa yôh masa DI/TII thôn 1950-1958. Ngon peukan reusam nyang geukeuneuk peugot nyan nakeuh ban lam kri nyata nanggroë Acèh nyan that kaya ngon reusam seureuta adat.
Meunankeuh jeuët PKA I nyan that geuprèh-prèh ngon seumangat ngon that geugalak lé ban mandum ureuëng Acèh. Ureuëng Acèh keubit that na meucén-geuh ka keu peurayek reusam keuneubah indatugeuh, neupeuhudép keulayi atra nyang karab gadoh ngon geusatoh seureuta geujaga reusam nyang ka meuseubèe lam harô-hara nanggroë ka meuplôh-plôh thôn hana reuda prang.
Meuhat keu tema nyang neubôh keu seumangat PKA I nakeuh narit “Adat bak Poteu Meureuhôm, Hukôm bak Syiah Kuala”. Péyasan raya masa PKA I nyan geupeugot di Balè Teuku Umar bak 12 sampoë ngon 23 uroë Buleuën Lapan thôn 1958.
Ngon péyasan adat reusam nyang geupeuduëk bak PKA I nyan nakeuh ka geupeuriwang lom lam adat Acèh na leubèh kureuëng 20 boh tarian Acèh jameun ngon padum-padum boh tarian barô lagèe tari Ranub lam Puan ngon tari Punca Utama. Meunan cit keurija adat dari banmandum sukèe bansa aseuli nanggroë Acèh geupeuduëk cit. Lagèe keurija adat ureuëng meukawén, adat sayam, bereles (peusunat aneuk), imah ku wih (trôn manoë) nyang biasa geukeurija lé masyarakat di Acèh Teungoh. Meumacam-macam meuneu'èn pih na bak PKA I lagèe meu'èn gaséng, meu'èn galah, meu'en sipak raga, geudeue-geudeue, geulayang tunang ngon macam dum meuneu'en ureuëng Acèh nyang la'én.
PKA II barô hasé geupeugot lom bak thôn 1972. Go keuduwa nyan geupeuphôn bak 20 uroë Buleuën Lapan sampoë 2 uroë Buleuën Sikureuëng thôn 1972). Watèe nyan nyang jeuët keu gubernur Acèh nakeuh Muzakkir Walad
PKA keu III geupeugot bak thôn 1988 yôh masa gubernur Ibrahim Hasan. Bak PKA keu III nyoë na geupeuna 80 boh tarian jameun ngon tarian barô di Acèh.
PKA keu IV nakeuh PKA nyang keuphôn that geupeugot bak saboh teumpat nyang geupeunan Taman Ratu Safiatuddin. PKA keu IV geupeugot masa Abdullah Putéh jeuët keu gubernur Acèh. Masa nyan Acèh mantong lam gabuëk prang antara GAM ngon RI. PKA IV geupeuphôn bak 19 – 28 uroë Buleuën Lapan thôn 2004.
PKA keu V geupeugot lom bak 1 sampoë 11 uroë Buleuën Lapan thôn 2009.[3] PKA V geupeugot di Taman Ratu Safiatuddin yôh masa Irwandi Yusuf jeuët keu gubernur Acèh.
Ngon keuneulheuëh PKA keu VI nyang ban-ban nyoë geupeugot phôn bak 20 sampoë 29 uroë Buleuën Lapan thôn 2013.[4]
Nè
peusaneut- ^ https://acehkini.id/persiapan-pekan-kebudayaan-aceh-pka-ke-8-sudah-80-persen/
- ^ Sekilas Pekan Kebudayaan Aceh Pertama geusaweue 29-9-2013
- ^ Pekan Kebudayaan ACEH V Digelar 1-11 Agustus geusaweue 29-9-2013
- ^ Selayang Pandang PKA VI geusaweue 29-9-2013