Timor Leste: Bida antara revisi

Konten dihapus Konten ditambahkan
LonNyoe (marit | peuneugöt)
LonNyoe (marit | peuneugöt)
Tidak ada ringkasan suntingan
Baréh 50:
}}
'''Republik Timor Leste''' kayem geukheun cit Timor Lorosa'e nakeuh saboh nanggroë nyang na di [[Asia Teunggara]]. Tarèh awai Timor Leste nakeuh deungon teuka ureueng [[Australoid]] ngon [[Melanesia]]. Bansa [[Portugéh|Portugal]] phön neu jak meuniaga ngon bansa-bansa di pulo [[Timor]] bak awai abad keu-15 ngon laju geujajah wilayah nyan nibak abad nyan cit. 'Oh lheueh nibak padum-padum keujadian prang deungon [[Beulanda]], geupeugot saboh pakat bak thön 1859 nyang nakeuh [[Portugéh|Portugal]] geubri beunagi pulo nyan keu Beulanda. [[Jeupang|Jeupun]] geu kuwasa Timor Timu dari thön 1942 sampoë thön 1945, lhueh Jeupang talö lam [[Prang dönya keu II]] nanggroe Timor Timu geupulang keu [[Portugéh|Portugal]].[[File:Lesser coat of arms of Portuguese Timor.svg|thumb|left|120px|Lambéng Timor Portugéh (1935–1975)<ref name="Flags of the World">{{cite web|url=http://www.fotw.net/flags/tl!1967.html |title=Flags of the World |publisher=Fotw.net |accessdate=July 17, 2011}}</ref>]]
Nibak thön 1975, meu beudoh Revolusi Bungong di nanggroe [[Portugéh|Portugal]], [[Gubernur]] keuneulheuh Portugal di Timor Leste, Lemos Pires, hana geutuemeung jeunaweub nibak Peumerèntah Pusat di Portugal keu geulakee bala bantuan aseuka u Timor Leste nyang watee nyan teungoh meukeubök prang syédara, meuseubab nyan Lemos Pires geupeurèntah geutarék teuntra Portugéh nyang teungoh geupeutheun dröë di Timor Leste ngon laju geupinah teuntra nyan u [[Pulo Atauro]]. Lheueh nyan laju FRETILIN neupeutrön 'alam Portugal ngon geu peunyata ma'lumat Timor Leste seubagoë neugara merdeka nyang geupeunan Republik Demokratik Timor Leste baknibak tanggai 28 November 1975. Bah pih meunan prang syèdara di Timor Leste han reuda cit. Hingga sampoe geu tamong teuntra Indonesia bak thön nyan.[[Berkas:Timor timur.PNG|thumb|left|120px|'Alam Provinsi Timor Timur (1976-1999)]]
Thön 1976 ra'yat Timor Leste meugaböng ngon [[Indonesia|Indônèsia]] bak tanggai 17 juli 1976 sampoe 'an tanggai 19 oktober 1999. Lam masa di meuyub peumerèntah Indonesia Timor Leste jeuet keu saboh [[provinsi]] nyang geupeunan [[Timor Timu|Timor Timur]]. BakLam masa reformasi di Indonesia peumerèntah Indonesia di meuyub presiden [[BJ. Habibie]] thön 1999 geupeugotneu akö keu neupeugot saboh ''referendum'' di meuyub keunalon internasional di Timor Timu, nyang dudoe hasé nibak referendum nyan rakyat Timor Timu na keueh geupiléh meupisah ngon Indonesia. 3 Thön lheueh nyan Timor Leste meubarö keuh sah lahé neugara Republik Timor Leste.[[File:East Timor map mhn.jpg|thumb|left|120px|Peuta Timor Leste <ref>{{cite web|url=http://www.un.org/depts/dhl/maplib/worldregions.htm|archiveurl=http://web.archive.org/web/20100402083134/http://www.un.org/depts/dhl/maplib/worldregions.htm|archivedate=2010-04-02 |title=United Nations |publisher=United Nations |accessdate=March 28, 2010}}</ref>]]
Na trép 3 Thön leupah Timor Leste lheueh meupisah deungon neugara Indonesia geu tamong lam masa transisi, bak masa nyan pimpénan peumerèntahan geumat langsöng le [[PBB]] ngon saboh misi nyang geupeunan [[United Nations Transitional Administration in East Timor]] (UNTAET) in October 1999. Sampoe nibak tanggai 17 juli 2002 meubarö keuh sah lahé neugara Republik Demokratik Timor Leste.<ref>{{cite web|url=http://www.un.org/peace/etimor/etimor.htm |title=UNITED NATIONS TRANSITIONAL ADMINISTRATION IN EAST TIMOR – UNTAET |publisher=United Nations |accessdate=July 17, 2011}}</ref>[[File:East Timor map mhn.jpg|thumb|left|120px|Peuta Timor Leste <ref>{{cite web|url=http://www.un.org/depts/dhl/maplib/worldregions.htm|archiveurl=http://web.archive.org/web/20100402083134/http://www.un.org/depts/dhl/maplib/worldregions.htm|archivedate=2010-04-02 |title=United Nations |publisher=United Nations |accessdate=March 28, 2010}}</ref>]]
Neugara Republik Demokratik Timor Leste jinoe geupimpin le sidroe Presiden nyang geupiléh langsöng keu masa tugaih 5 thön. Peumeurèntahan neugara nyan geumat le sidroë [[Peudana Meuntröe]] nyang geupiléh le [[parlemen]], peudana meuntröe geupimpin saboh diwan meuntröe atawa [[kabinet]] peumeurèntahan.[[File:Gouverneurspalast klein.jpg|left|120px|thumb|Meuligoë PreidenPresiden di Dili.]]
Angkatan meuseunjata Timor Leste geupeunan [[FALINTIL]]-[[FDTL]] (F-FDTL), meunyoe angkatan peulisi geupeunan [[PNTL]] ([[Polícia Nacional Timor-Leste]]).
Timor Leste nakeuh anggèta Association of Southeast Asian Nations ([[ASEAN]]) bak thön 2007, saboh Timor Leste neu meulakèe geu raseumi jeuet keu anggèta ASEAN nyang dudoë peunawaran jeuet keu anggèta nayan geuteurimong bak maret 2011. Indonesia geuduköng peunoh peunawaran Timor Leste jeuet keu anggèta ASEAN.<ref>{{cite web|url=http://investvine.com/east-timor-aims-to-join-asean/ |title=East Timor aims to join ASEAN |publisher=Investvine |date=December 30, 2012 |accessdate=December 30, 2012}}</ref>