Balkan nakeuh nan historis ngon geografis nyang geunguy keu Iërupa blah rot teunggara. Luwah da'irah nyoë nakeuh 550.000 km² ngon ureuëng neuduëk disinan na lam keunira 53 juta droë.

Da'irah nyoë geupeunan dari narit Gunong-gunong Balkan nyang meulingkeuë balh rot teungoh wilayah Bulgaria u Serbia blah rot timu.

Definisi ngon ceuë peusaneut

Seumenanjung peusaneut

Meujan watèe Balkan geupeuwoë kheun keu semenanjung Balkan wilayah nyang meulingka ngon La'ôt Adriatik, Ionia, Aegea, Marmara dan La'ôt Hitam dari barat daya, tunong ngon teunggara.

Nibak teumpat nyang hana meucurak semenanjung, bak neuduek nyang kon tanöh geunténg nyang geuhubông u tanoh darat utama banuwa Iërupa, definisi nyoë kayém geunguy keu peununyok da'irah nyang leubèh luwah lom.

Balkan peusaneut

Nyang that geuturi nibak tarèh umum Balkan nakeuh saboh da'irah nyang that gasa nibak tabi'at manosia, meusaban ngon bumoë da'irah nyan nyang meugunong-gunong. Da'irah nyoë lam tarèh dônya na bak binèh keurajeuën-keurajeuën rayeuek, tarèh manosia lam riwayat nanggroë-nanggroë balkan rab sabé lam geunabuëk prang, harô-hara, sengketa ngon agresi antara keurajeuën-keurajeuën, phôn bak masa Keurajeuën Romawi sampoë Prang Yugoslavia nyang keuneulheuëh ban-ban nyoë.

Punca utama gabuëk ngon karu nanggroë da'irah nyan nakeuh bak peukara peupisah droë, na cit gabuëk nyang teuka nibak peukara nyang meubida-bida antara meumacam-macam ideologi siyasat nyang jeuet keu punca karu. Istilah Balkanisasi (atawa geupeubalkan) bak istilah umum kayém meuma'na nyang meuhubông ngon tabi'at gasa, meu seuliséh agama, bansa etnis. Ngon Balkan nyan nyang meujan cit meuma'na da'irah klek-klok.

Iërupa Blah rot Teunggara peusaneut

 
Da'irah Eropa

Bagoë ngon curak lam narit konotasi istilah "Balkan" nyan keuh, lé ureuëng leubèh meurasa neukheun wilayah semenanjung Balkan ngon istilah Iërupa Teunggara. Bacut-bacut isyilah nyan meukeumang jeuet keu inisiatif barô. UE bak thôn 1999 geukheun wilayah nyan ngon Pakta Stabilitas keu Iëropa Teunggara, sampoë saboh koran online Balkan Times geupeuturi droë ngon nan Southeast European Times bak thôn 2003.

Neunguy istilah nyoë meuma'na Semenanjung Balkan bah that nibak peukara teknis ka lagèe hana geupakoëë wilayah bumoë neugara Rumania ngon Ukraina blah rot barat nyang jitamong cit lam beunagi wilayah banuwa Iërupa blah teunggara.

Ceuë barôh semenanjung Balkan bak adat umum geumeukeusud jeuet keu saboh garéh nyang jeuet nibak kruëng Donau, Sava ngon Kupa ngon na jeumba la'én nyang meuhubông Kupa ngon Lhôk Kvarner.

 
Semenanjung Balkan (meunurôt definisi garéh Danube-Sava-Kupa)

Na cit definisi la'én lam bhaih ceuë barôh Balkan:

Nyang leubèh that umum lom definisi Balkan geunguy lawet nyoë nakeuh wilayah nyang na bak ceuë rot barôh Danube-Sava-Kupa geunantoë neunguy nibak tabi'at fisiografik, sampoë jeuet mangat bak geu akô lam peuta. Bak adat riwayat historis bhaih nyan jeuet keu beutôi cit, sawuëb da'irah (saban ngon Rumania ngon geupeugadoh Monténègrô, Dalmatia, ngon Pulo-pulo Ionia) nakeuh nyang leubèh luwah lom wilayah nyan jitamong lam teritorial Iërupa dari phôn masa Khilafah Turki Utsmani akhé abad keu-15 - abad keu-19. Kupa jeuet keu ceuë bumoë antara Slovenia ngon Kroasia blah rot teunggara, Sava geuplah 2 Kroasia ngon Serbia lé Donau, nyang nakeuh kruëng keu 2 rayeuk di Iërupa (lheuëh Kruëng Volga), jeuet keu ceuë bumoë antara Bulgaria, Serbia ngon Rumania. Di barôh ra'uëh nyan meubeunteuëng bak tanoh data Pannonia ngon Rumania Gunong-gunong Karpathia.

Bah that Rumania (la'én nibak Dobrudja) nakeuh kon beunagi bumoë Balkan, nibak adat konvensional jitamong keunan neugara geunantoë Khilafah Turki Utsmani jameun. Lam reusam Rumania na lé jitamong keunan sifeuet reusam adat Balkan ngon bahsa Rumania jitamong lam saboh ka'idah bahsa-bahsa Balkan.

La'én lom ngon Slovenia nyang meubeunteuëng u barôh Balkan ngon kayém geukheun beunagi wilayah Iërupa Teungoh. Meunan cit riwayat tarèh ngon reusam, nyang kayém geukheun ngon Iërupa Teungoh.